• Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de voettekst

Palliatieve zorg

  • Palliatieve zorg
    • Wat is palliatieve zorg?
      • Verlichting van klachten
        • Pijnbestrijding
        • Symptoombestrijding
      • Begeleiding
        • Gesprekken
        • Levensvragen
        • Complementaire zorg
    • Waar vind ik het?
      • Thuis
        • Mantelzorg
        • Hulpmiddelen
        • Ondersteuning door vrijwilligers
        • Maaltijdvoorziening
        • Alarmering
      • In het ziekenhuis
    • Wanneer start palliatieve zorg?
      • Kanker
      • Dementie
      • Longziekten
      • Hartfalen
      • Nierfalen
      • Parkinson
      • Kinderen
    • Voordelen van palliatieve zorg
    • Vooroordelen over palliatieve zorg
    • Waarom heet het zo?
    • Extra hulp
    • Verhouding tot euthanasie
    • Goede doelen
    • Particuliere thuiszorg
  • Hospice
    • Historie
    • Hospice De Duinsche Hoeve
  • Levenseinde
    • Waar wil ik sterven?
    • Het gewone sterven
    • Feiten over sterven
    • Misverstanden
    • Levenseindegesprekken
      • Hoop
    • Beslissingen over het levenseinde
      • Euthanasie en hulp bij zelfdoding
      • Palliatieve sedatie
      • Stoppen met eten en drinken
      • Andere beslissingen
      • Overbehandeling
    • Waken
    • Uitvaart
      • Uitvaartbedrijven
  • Inloophuis
  • Mantelzorg
    • Praktische hulp
    • Juiste informatie krijgen
    • Emotionele steun
  • Zorgplanning
    • Hulpmiddelen voor gesprekken
    • Wensverklaringen
  • Agenda
  • Blog
    • Mariska Overman
      • Een moeder die er niet meer is
      • Sociaal sterven
      • Rare rouw?
      • Digitale nalatenschap, een zegen?
      • In het land der rouwenden is niemand koning
      • Praten over de dood is zo gek nog niet
      • Toekomstige herinneringen
      • Oneindig leven
      • Zie de mens
      • Een kleine dood
      • You are dead
      • Zomer
      • Sterven als een eskimo
      • Lijkenpikkers
      • To be or not to be?
      • Catch 22
      • Geen sinecure
      • Het gekke van rouw
      • Dubbel dood
      • Ooit
      • Van ‘vechten tegen’ naar ‘vechten voor’
      • Carpe diem, maar met mate
      • De stomste verjaardag ooit
      • Een stappenplan voor doodgaan
      • De ander ben jij
      • De zin en onzin van een bucketlist
      • Pokémon Go
      • De Begraafplaats
      • De ziel van de uitvaartondernemer
      • Niemand die het ziet
      • Chemo voor de ziel?
      • De dood in je achterzak
      • Nog één keer
      • Er is alleen het nu
      • Nieuwjaarswens
      • De dood – Niet te bevatten
      • MH-17
      • Dag lief broertje
      • Zij die Nederland helpen sterven?
      • Al mijn doden
      • “Maar het leven zo is leuker”
      • 44
      • Onsterfelijk tot het einde
      • Hemelse proporties
      • Met een buiging
      • Het woord van de dood
      • Ik stond erbij en ik keek ernaar
      • Een goede dood is geen dood
      • Waardig dood zijn
      • De dood leeft
    • Rob Bruntink
      • Quite Discontinuous
      • Ik ben ik ben ik ben
      • Een begraafplaats is ook een plek van liefde
    • Marinus van den Berg
      • Staande houden op één been
      • Leven naar de dood
      • Soms willen zorgverleners graag de regie
      • Wijds
      • Niet gewild
      • In de stilte
      • Ongeneeslijk gemis
      • Sterven in een geleend bed
      • Aandacht voor familie
      • Het uitleenbed
      • Geen kijkuur
      • Rouwen in december
      • Ik was er niet bij
  • Actueel
    • Recensies
    • Nieuwsarchief
      • Nieuws 2017
      • Nieuws 2016
      • Nieuws 2015
      • Nieuws 2014
      • Nieuws 2013
      • Nieuws 2012
      • Nieuws 2011
      • Nieuws 2010
      • Nieuws 2009
      • Nieuws 2008
      • Nieuws 2007
      • Nieuws 2006
      • Nieuws 2005
      • Nieuws 2004
      • Nieuws 2003
      • Nieuws 2002
      • Nieuws 2001
      • Nieuws 2000
      • Nieuws 1999
  • Encyclopedie
    • A-F
    • G-L
    • M-R
    • S-Z

Ziekenhuizen maken een inhaalslag wat betreft palliatieve zorg

21 mei 2019 door Rob Bruntink Reageer

In de recenste uitgave van vakblad Pallium staat een interview met verpleegkundig specialist oncologie en palliatieve zorg Sylvia Verhage. Ze werkt in het Jeroen Boschziekenhuis in ‘s-Hertogenbosch.

In het tijdschrift krijgt ze onder meer de vraag voorgelegd of ziekenhuizen genoeg aandacht geven aan palliatieve zorg.

“In het ziekenhuis waarin ik werk wel. We hebben al een kleine tien jaar een Palliatief Advies Team, dat goed draait. In het digitale patiëntendossier dat wij gebruiken is ook ruimte voor een palliatief dossier, waarvan het Zorgpad Stervensfase dan weer een onderdeel is. Daardoor is proactieve zorgplanning in ons ziekenhuis geen loze kreet. Zo’n adviesteam én het bestaan van een palliatief dossier zijn twee belangrijke pijlers voor palliatieve ziekenhuiszorg. Wat ons ziekenhuis – in positieve zin – misschien nog doet onderscheiden van vele andere ziekenhuizen, is dat de Raad van Bestuur dit jaar expliciet uitgesproken heeft dat de zorg in de laatste levensjaren van onze patiënten aandacht moet krijgen. Let wel: levensjáren, dus niet de laatste levensfase, die vooral aan het sterven gekoppeld kunnen worden. De Raad van Bestuur kijkt breder en wil een focus op een langere tijd.  Die woorden krijgen duidelijk inhoud, want dank zij dit standpunt is er een internist-oncoloog als projectleider aangewezen die deze wens concreet handen en voeten geeft, onder meer door het begrip pro-actieve zorgplanning onder medisch-specialisten onder de aandacht te brengen. Er is bij voorbeeld ook een structurele scholing over palliatieve zorg voor onze arts-assistenten opgestart. Wij kunnen – binnen de palliatieve wereld – allemaal vinden dat palliatieve zorg ‘gewone zorg’ is, en dat zorgverleners het dus moeten kunnen verlenen aan tal van patiëntengroepen. Niet alleen oncologische patiënten, maar ook mensen met hartfalen, COPD of neurologische ziekten. Of patiënten die gedialyseerd worden. Tegelijkertijd weten we ook dat palliatieve zorg in bepaalde delen van de gehele gezondheidszorg nog minder diep geland is dan zou kunnen. Daar richt het ziekenhuis zich nu op met specifieke projecten. Om een mooi voorbeeld te noemen: de verpleegkundig specialisten hartfalen gaan bij poliklinische patiënten aandacht besteden aan palliatieve zorg. Dat betekent dus dat ze nu eerder het gesprek gaan voeren met patiënten over hun verwachtingen, wensen en beslissingen rondom het levenseinde, als onderdeel van die pro-actieve zorgplanning. En omdat die informatie in het gangbare patiëntendossier is opgenomen, kan ook iedere zorgprofessional erover beschikken. Dat is van grote waarde voor de continuïteit van de zorg.”

Dit kan bij deze doelgroep ook een nuttige bijdrage leveren aan een vloeiend verloop tussen curatieve en palliatieve zorg.

“Precies. Wat dat betreft hebben afdelingen oncologie het makkelijker dan afdelingen cardiologie of longziekten. Bij oncologie is die scheidslijn tussen curatieve en palliatieve zorg best helder: als er sprake is van een gemetastaseerde ziekte verandert het doel van de behandeling van curatie naar palliatie. Rondom hartfalen of COPD is die scheidslijn een stuk lastiger aan te geven. “Ik sprak tijdens een consult een man met COPD GOLD IV en hij zei bij de kennismaking dat hij een ‘draaideurpatiënt’ was. Veel mensen die aan orgaanfalen lijden worden zo’n draaideurpatiënt. Tijdens een exacerbatie komen zij in het ziekenhuis, ze worden behandeld en vervolgens gaan ze weer naar huis. Daar is het in feite wachten op de volgende aanval. Maar wanneer komt de laatste? Dat weet je nooit. Het is bij deze groep patiënten van belang om zo vroeg mogelijk hun wensen en gedachten over de toekomstige zorg in kaart te brengen. Dat kunnen verpleegkundig specialisten doen, maar eigenlijk geldt dat voor alle zorgprofessionals om hen heen. Ook de huisartsen. Dergelijke gesprekken leveren waardevolle gesprekken en informatie op, die voor een betere kwaliteit van leven én tot een betere kwaliteit van zorg leiden, omdat de zorg nu makkelijker dan voorheen kan aansluiten op de wensen van die individuele patiënt.”

Het ziekenhuis heeft qua palliatieve zorg een nuttige inhaalslag gemaakt?

“Ja, dat kun je wel zeggen. Als ik de afgelopen decennia overzie, denk ik dat de eerste lijn de verbeteringen als eerste heeft opgepakt. Maar nu maken ziekenhuizen duidelijke sprongen.”

Cover Pallium 2 2019

Verder in dit nummer van Pallium artikelen over onder meer vroegtijdige zorgplanning, nierfalen en De Muzikale Ontmoeting.

Categorie: Als je zorg verleent

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Footer

Nieuwsbrief Palliatieve Zorg

Blijf op de hoogte, en schrijf je in voor de nieuwsbrief. Je mailadres is in veilige handen bij ons, we doen er verder niets mee.

Snel naar

  • Contact
  • Colofon
  • Vrijwaring
  • Copyright
  • Doneer
  • Nieuwsbrief
  • Over deze site
  • FAQ

Copyright © 2025