Mijn dagen beginnen in de stilte. Ik sta nog steeds rond 7 uur op. Ik ben dan ook zonder wekker wakker. Ik luister niet meer naar radio 4 en ik zet ook zelf geen muziek op. Het is stil in mijn huis en dat blijft tot ik wegga.
Tegenwoordig is dat vaak pas tussen 9 en 10 uur. Ik lees ook pas daarna de krant die beneden in de brievenbus ligt. In de eerste uren kijk ik naar buiten, lees spirituele lectuur, gedichten en schrijf of bereid een lezing voor. Onlangs had ik om 9.00 uur een cursus te geven voor het leerhuis palliatieve zorgen in Cadenza. Ik ging met de groep eerst naar De Binnentuin, een bijzonder stiltecentrum waar ik vroeg dat we er stil zouden zijn en stil zouden rondkijken. Wat ik aan mezelf merk, merkte ik ook aan de groep: de stilte bleef hangen en dat schiep ruimte om beter te kijken en te luisteren en te praten. “Ik loop soms zomaar van kamer naar kamer in het hospice waar ik werk”, zei een vrijwilliger op een andere cursus. Ik hoorde dat hij niet luisterde naar zijn adem. Hij liep zijn adem voorbij.
Wie zich oefent in stil worden, hoort ook steeds meer zijn adem. Wie zijn adem hoort, hoort soms ook zijn overhaast zijn. Er was een studiedag over bewegen rond het ziekbed. Ik was er niet bij, maar ik vermoed dat er ook stilgestaan is bij stilte en rust rond het ziekbed. Bewegen vanuit stilte is zo anders dan bewegen vanuit onrust en haast. Psychologen adviseren als omgangsregel nog al eens een rustige benadering. Enkele verzorgenden vertelden mij hoe zij rust aan het ziekbed van een Marokkaanse moeder (57) in de praktijk brachten. Een vertelde haar eerste het washandje te laten zien. Dan zag ze aan haar gezicht dat ze begreep dat zij gewassen ging worden. Een ander vertelde dat ze eerst het spuitje liet zien en uitlegde wat ze ging doen. Ik zag voor me hoe beide vrouwen vanuit stilte en rust werkten. Ze wilden niet echt iets over sommige anderen zeggen maar ik hoorde tussen de regels door hun boodschap: wie met onrust binnenkomt, die zaait ook onrust. Ik was onder de indruk van hun doen. Het vraagt om zelfkennis en om oefening om te leven en te werken vanuit stilte.
Stel je voor dat iedere werkdag niet zou beginnen met de overdracht maar met samenkomen in een stilteruimte. Je adem voelen. Je onrust misschien. Er was misschien al heel wat hectiek en onrust voordat je op het werk komt. Stilte en rust kunnen veel bijdragen aan beter kijken, luisteren, observeren…. de kwaliteit van de zorg. Misschien kunnen we ook eens een dag organiseren over rust en stilte rond het bed. Uw reactie is welkom……