• Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de voettekst

Palliatieve zorg

  • Palliatieve zorg
    • Wat is palliatieve zorg?
      • Verlichting van klachten
        • Pijnbestrijding
        • Symptoombestrijding
      • Begeleiding
        • Gesprekken
        • Levensvragen
        • Complementaire zorg
    • Waar vind ik het?
      • Thuis
        • Mantelzorg
        • Hulpmiddelen
        • Ondersteuning door vrijwilligers
        • Maaltijdvoorziening
        • Alarmering
      • In het ziekenhuis
    • Wanneer start palliatieve zorg?
      • Kanker
      • Dementie
      • Longziekten
      • Hartfalen
      • Nierfalen
      • Parkinson
      • Kinderen
    • Voordelen van palliatieve zorg
    • Vooroordelen over palliatieve zorg
    • Waarom heet het zo?
    • Extra hulp
    • Verhouding tot euthanasie
    • Goede doelen
    • Particuliere thuiszorg
  • Hospice
    • Historie
    • Hospice De Duinsche Hoeve
  • Levenseinde
    • Waar wil ik sterven?
    • Het gewone sterven
    • Feiten over sterven
    • Misverstanden
    • Levenseindegesprekken
      • Hoop
    • Beslissingen over het levenseinde
      • Euthanasie en hulp bij zelfdoding
      • Palliatieve sedatie
      • Stoppen met eten en drinken
      • Andere beslissingen
      • Overbehandeling
    • Waken
    • Uitvaart
      • Uitvaartbedrijven
  • Inloophuis
  • Mantelzorg
    • Praktische hulp
    • Juiste informatie krijgen
    • Emotionele steun
  • Zorgplanning
    • Hulpmiddelen voor gesprekken
    • Wensverklaringen
  • Agenda
  • Blog
    • Mariska Overman
      • Een moeder die er niet meer is
      • Sociaal sterven
      • Rare rouw?
      • Digitale nalatenschap, een zegen?
      • In het land der rouwenden is niemand koning
      • Praten over de dood is zo gek nog niet
      • Toekomstige herinneringen
      • Oneindig leven
      • Zie de mens
      • Een kleine dood
      • You are dead
      • Zomer
      • Sterven als een eskimo
      • Lijkenpikkers
      • To be or not to be?
      • Catch 22
      • Geen sinecure
      • Het gekke van rouw
      • Dubbel dood
      • Ooit
      • Van ‘vechten tegen’ naar ‘vechten voor’
      • Carpe diem, maar met mate
      • De stomste verjaardag ooit
      • Een stappenplan voor doodgaan
      • De ander ben jij
      • De zin en onzin van een bucketlist
      • Pokémon Go
      • De Begraafplaats
      • De ziel van de uitvaartondernemer
      • Niemand die het ziet
      • Chemo voor de ziel?
      • De dood in je achterzak
      • Nog één keer
      • Er is alleen het nu
      • Nieuwjaarswens
      • De dood – Niet te bevatten
      • MH-17
      • Dag lief broertje
      • Zij die Nederland helpen sterven?
      • Al mijn doden
      • “Maar het leven zo is leuker”
      • 44
      • Onsterfelijk tot het einde
      • Hemelse proporties
      • Met een buiging
      • Het woord van de dood
      • Ik stond erbij en ik keek ernaar
      • Een goede dood is geen dood
      • Waardig dood zijn
      • De dood leeft
    • Rob Bruntink
      • Quite Discontinuous
      • Ik ben ik ben ik ben
      • Een begraafplaats is ook een plek van liefde
    • Marinus van den Berg
      • Staande houden op één been
      • Leven naar de dood
      • Soms willen zorgverleners graag de regie
      • Wijds
      • Niet gewild
      • In de stilte
      • Ongeneeslijk gemis
      • Sterven in een geleend bed
      • Aandacht voor familie
      • Het uitleenbed
      • Geen kijkuur
      • Rouwen in december
      • Ik was er niet bij
  • Actueel
    • Recensies
    • Nieuwsarchief
      • Nieuws 2017
      • Nieuws 2016
      • Nieuws 2015
      • Nieuws 2014
      • Nieuws 2013
      • Nieuws 2012
      • Nieuws 2011
      • Nieuws 2010
      • Nieuws 2009
      • Nieuws 2008
      • Nieuws 2007
      • Nieuws 2006
      • Nieuws 2005
      • Nieuws 2004
      • Nieuws 2003
      • Nieuws 2002
      • Nieuws 2001
      • Nieuws 2000
      • Nieuws 1999
  • Encyclopedie
    • A-F
    • G-L
    • M-R
    • S-Z

Een goede dood is geen dood

Een goede dood, bestaat dat? Volgens sommigen wel. In 2000 publiceerde het Britisch Medical Journal 12 principes van een goede dood. De 12 punten zijn stuk voor stuk hele aardige principes, niets mis mee.

Tuurlijk willen we waardigheid en privacy. Natuurlijk willen we toegang tot palliatieve zorg waar we ook zijn, en met controle over de bestrijding van pijn en andere symptomen is een dood waarschijnlijk altijd aangenamer dan een dood zonder zonder die bestrijding. Maar is de dood ‘goed’ dan, zodra aan die 12 principes voldaan wordt? De waarden die uit de 12 principes spreken laten vooral zien dat we controle willen. Grip op dat waar we eigenlijk helemaal geen grip op kunnen krijgen; op de dood. Die grip proberen we door het inzetten van die waarden die we in onze maatschappij zo belangrijk vinden, te weten : autonomie, zelfbeschikking, gelijkheid en privacy, af te dwingen. In onze wereld is een dood pas goed als hij sterk en autonoom is. Een dood is pas goed als hij voldoet aan de door ons gestelde eisen, zoiets.

Ergens vind ik het vreemd. Hoe kunnen we iets dat we niet kennen als ‘goed’ bestempelen omdat we de randvoorwaarden wel aardig vinden? Want volgens mij is dat waar het over gaat in alle discussies over een goede dood; randvoorwaarden. Het eigenlijke onderwerp, de dood zelf, kunnen we namelijk helemaal niets over zeggen. We leggen die dood iets op in de hoop dat we daarmee ook de dood zelf omvatten, daarmee handvatten gevende aan iets ongrijpbaars.

Dood op zichzelf blijft, wat we ook bedenken, onbekend. Het enige dat we met zekerheid weten is dat ons lichaam vergaat en dat we de persoon zoals hij of zij bij leven was niet meer terug zien. Enerzijds houdt dan de gedachte dat er dan wel meer moet zijn dan dat vergankelijke lichaam ons op de been, anderzijds storten we ons op de lichamelijke aspecten van de dood, of beter gezegd van het sterven, om in elk geval er voor te zorgen dat het proces richting dood zo soepel mogelijk verloopt. Daar is op zichzelf niets mis mee. Troost en steun vinden in het proberen te voldoen aan voorwaarden die sterven minder vervelend maken is prima ( de discussie of dat ‘goede sterven’ dan inderdaad moet voldoen aan die toch wel erg op westerse waarden gebaseerde voorwaarden zoals autonomie en zelfbeschikking is een discussie die ik graag op een ander moment wil voeren… ). Alleen vind ik het daarmee kwalificeren van de dood als iets goeds niet juist. De dood is niet goed. De dood is ‘niet leven’, en ‘niet leven’ is niet leuk. Misschien zou het goed zijn om in ieder geval de terminologie te veranderen. Niet spreken over ‘de goede dood’, maar over het ‘goede sterven’? Want uiteindelijk is volgens mij de enige goede dood geen dood. En al weet ik dat het een illusie is, ik blijf er op hopen.

Footer

Nieuwsbrief Palliatieve Zorg

Blijf op de hoogte, en schrijf je in voor de nieuwsbrief. Je mailadres is in veilige handen bij ons, we doen er verder niets mee.

Snel naar

  • Contact
  • Colofon
  • Vrijwaring
  • Copyright
  • Doneer
  • Nieuwsbrief
  • Over deze site
  • FAQ

Copyright © 2025