Ik wilde vandaag een column schrijven over Allerzielen. Al schrijvend drongen zich echter steeds gedachten op over de dag van vandaag. Vandaag (10-11-14) worden 298 slachtoffers herdacht, zij kwamen om in de ramp met de MH17, in juli van dit jaar.
In de krant Trouw staan enkele prachtige verhalen van nabestaanden die trachten hun leven vorm te geven met het gemis dat er nu is. Broers, vrienden, kleinkinderen: de doden zijn aanwezig in alle relatievormen die mogelijk zijn. De rouw is er ook in alle gradaties die te bedenken zijn, en in gradaties die ondenkbaar zijn.
Ik moet eerlijk zeggen dat ik niet zo gecharmeerd ben van publiekelijk vorm geven aan rouw. Ik weet echter ook niet goed wat ‘goed’ is, of er überhaupt een ‘goed’ bestaat in dit soort gevallen. 298 mensen. Dat zijn er veel. Het is te tellen en ontelbaar tegelijkertijd. Het is ongeveer de gehele populatie van de school waar mijn zoontje op zit. 298 keer rouw. Hoeveel rouw is dat? Welke muziek past daarbij? Ik lees dat Marco Borsato iets gaat zingen. Hij zal dat ongetwijfeld doen op een mooie, passende, prachtige en vooral rakende wijze. Terwijl Marco niet zou passen bij míjn rouw. Maar vind maar eens hét muziekstuk dat 298 keer raakt. Och, misschien raakt alles wel, op dit soort momenten.
Ik zet Bach op. Ik draai het zelden, maar als ik het draai, raakt het. Ik zie 298 keer rouw voor mijn geestesoog verschijnen. Ik zie de grijze lucht buiten, de stilstaande auto’s voor de deur. Het leven glijdt door. Bach glijdt mijn ziel in.
Misschien is deze column niet zo gestructureerd en eenduidig. Al schrijvend denk ik steeds: wat wil je nu eigenlijk allemaal zeggen Mariska? Misschien weet ik het vandaag niet. Misschien wil ik zeggen dat ik meeleef? Of dat ik publieke rouw als een soort surrogaat voor persoonlijke rouw zie? Het doet er niet zoveel toe, vandaag niet. Vandaag is een dag van zwaarte en lichtheid, van verlangen, ontreddering en hoop. Van verdriet, gemis en heimwee. Van alle menselijke emoties die bestaan, in alle mogelijke gradaties. Rouw is een naar beestje dat bijt, en tegelijkertijd een kat die zich in je armen krult. Ik koester beiden op deze dag.