• Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de voettekst

Palliatieve zorg

  • Palliatieve zorg
    • Wat is palliatieve zorg?
      • Verlichting van klachten
        • Pijnbestrijding
        • Symptoombestrijding
      • Begeleiding
        • Gesprekken
        • Levensvragen
        • Complementaire zorg
    • Waar vind ik het?
      • Thuis
        • Mantelzorg
        • Hulpmiddelen
        • Ondersteuning door vrijwilligers
        • Maaltijdvoorziening
        • Alarmering
      • In het ziekenhuis
    • Wanneer start palliatieve zorg?
      • Kanker
      • Dementie
      • Longziekten
      • Hartfalen
      • Nierfalen
      • Parkinson
      • Kinderen
    • Voordelen van palliatieve zorg
    • Vooroordelen over palliatieve zorg
    • Waarom heet het zo?
    • Extra hulp
    • Verhouding tot euthanasie
    • Goede doelen
    • Particuliere thuiszorg
  • Hospice
    • Historie
    • Hospice De Duinsche Hoeve
  • Levenseinde
    • Waar wil ik sterven?
    • Het gewone sterven
    • Feiten over sterven
    • Misverstanden
    • Levenseindegesprekken
      • Hoop
    • Beslissingen over het levenseinde
      • Euthanasie en hulp bij zelfdoding
      • Palliatieve sedatie
      • Stoppen met eten en drinken
      • Andere beslissingen
      • Overbehandeling
    • Waken
    • Uitvaart
      • Uitvaartbedrijven
  • Inloophuis
  • Mantelzorg
    • Praktische hulp
    • Juiste informatie krijgen
    • Emotionele steun
  • Zorgplanning
    • Hulpmiddelen voor gesprekken
    • Wensverklaringen
  • Agenda
  • Blog
    • Mariska Overman
      • Een moeder die er niet meer is
      • Sociaal sterven
      • Rare rouw?
      • Digitale nalatenschap, een zegen?
      • In het land der rouwenden is niemand koning
      • Praten over de dood is zo gek nog niet
      • Toekomstige herinneringen
      • Oneindig leven
      • Zie de mens
      • Een kleine dood
      • You are dead
      • Zomer
      • Sterven als een eskimo
      • Lijkenpikkers
      • To be or not to be?
      • Catch 22
      • Geen sinecure
      • Het gekke van rouw
      • Dubbel dood
      • Ooit
      • Van ‘vechten tegen’ naar ‘vechten voor’
      • Carpe diem, maar met mate
      • De stomste verjaardag ooit
      • Een stappenplan voor doodgaan
      • De ander ben jij
      • De zin en onzin van een bucketlist
      • Pokémon Go
      • De Begraafplaats
      • De ziel van de uitvaartondernemer
      • Niemand die het ziet
      • Chemo voor de ziel?
      • De dood in je achterzak
      • Nog één keer
      • Er is alleen het nu
      • Nieuwjaarswens
      • De dood – Niet te bevatten
      • MH-17
      • Dag lief broertje
      • Zij die Nederland helpen sterven?
      • Al mijn doden
      • “Maar het leven zo is leuker”
      • 44
      • Onsterfelijk tot het einde
      • Hemelse proporties
      • Met een buiging
      • Het woord van de dood
      • Ik stond erbij en ik keek ernaar
      • Een goede dood is geen dood
      • Waardig dood zijn
      • De dood leeft
    • Rob Bruntink
      • Quite Discontinuous
      • Ik ben ik ben ik ben
      • Een begraafplaats is ook een plek van liefde
    • Marinus van den Berg
      • Staande houden op één been
      • Leven naar de dood
      • Soms willen zorgverleners graag de regie
      • Wijds
      • Niet gewild
      • In de stilte
      • Ongeneeslijk gemis
      • Sterven in een geleend bed
      • Aandacht voor familie
      • Het uitleenbed
      • Geen kijkuur
      • Rouwen in december
      • Ik was er niet bij
  • Actueel
    • Recensies
    • Nieuwsarchief
      • Nieuws 2017
      • Nieuws 2016
      • Nieuws 2015
      • Nieuws 2014
      • Nieuws 2013
      • Nieuws 2012
      • Nieuws 2011
      • Nieuws 2010
      • Nieuws 2009
      • Nieuws 2008
      • Nieuws 2007
      • Nieuws 2006
      • Nieuws 2005
      • Nieuws 2004
      • Nieuws 2003
      • Nieuws 2002
      • Nieuws 2001
      • Nieuws 2000
      • Nieuws 1999
  • Encyclopedie
    • A-F
    • G-L
    • M-R
    • S-Z

You are dead

“You are dead”. De letters, groot en zwart, met een bloedrode achtergrond, staren me aan vanaf het televisiescherm. Ik ben dood. Zucht. Alweer. Een paar minuten geleden ook al. Schrijf ik deze column dan vanuit het hiernamaals? Nee, dat is het niet. Gelukkig.

Ik speel ‘The walking dead’. Een Playstation spel, gemaakt op basis van de al langer bestaande stripboeken, en op basis van de serie, die inmiddels bij seizoen 6 is beland. En ik ben net twee keer in korte tijd gedood door zombies. Gelukkig kan ik gewoon weer opnieuw beginnen. En dat is best bijzonder. Want in het echte leven ga je slechts één keer dood (en niet door toedoen van zombies, overigens). Er is geen tweede kans. Ik hoor mijn kinderen als ze gamen ook met grote regelmaat uitspraken doen in de trant van: ‘Ben je nu alweer dood gegaan? ‘Ja, maar ik weet nu hoe het moet, nu ga ik niet meer dood’. Of: *%#*%# (lees een heftig woord…), ik ben dood, nu moet ik wéér overnieuw beginnen’.

Ik vraag me af wat de invloed van deze luchtige visie op doodgaan met ons doet. Zou je kijk op de dood anders zijn omdat je vanaf jonge leeftijd opgroeit met de dood als iets dat even irritant is, maar weer weg gaat omdat je gewoon opnieuw kunt beginnen? Dit klinkt misschien overdreven, maar als je het vanuit sociologisch perspectief bekijkt is het niet zo vreemd. Eerder is al aangetoond dat er diverse factoren zijn die de dood in onze samenleving weggedrukt en minder bespreekbaar gemaakt hebben.

Genoemd zijn bijvoorbeeld:
1. Minder zichtbare dood in de maatschappij: de kindersterfte is flink gedaald, in onze samenleving woedt geen oorlog, slachten we thuis geen dieren meer. Kortom: de dood ligt niet op straat.
2. Ouderen gaan naar verpleeg- en verzorgingshuizen, blijven niet meer bij de kinderen inwonen. Zij sterven elders, uit zicht.
3. Vergaande medicalisering, sinds de jaren ‘50 van de vorige eeuw: ouderdom en ziekte worden bestreden, de dood moet bestreden worden, zo lang mogelijk. Voor de medische stand is de dood hetzelfde als verlies en falen.
4. Afname van religie en religieuze gebruiken. Religie gaf de dood rituelen, en daarmee een plek in het leven. Religie gaf ook antwoorden op vragen over het leven na de dood.
5. De invloed van de media: iedereen lijkt jong, mooi en voor eeuwig zo te blijven. De dood wordt als een sensatie gepresenteerd. De dood is iets uit films of is ver weg.

Is het, gezien de vijf genoemde factoren, en zeker in relatie tot de nummer vijf ervan, dan vreemd om te denken dat games en gaming ook een invloed hebben op hoe we, en dan vooral jongeren, tegen de dood aankijken? Ontkennen gamers meer dan niet-gamers de dood omdat het gamen alle ernst van de dood weg haalt? Of zou het juist goed zijn? De dood is namelijk wél ruimschoots vertegenwoordigt in veel spellen. Misschien maakt het de dood juist normaler en gewoner, en een constant aanwezige werkelijkheid?

Iets om over na te denken. En misschien een mooie vraag voor een onderzoeker, om daar eens naar te kijken. Ik ga in ieder geval lekker verder met mijn spel. Kijken of ik het ditmaal overleef.

Footer

Nieuwsbrief Palliatieve Zorg

Blijf op de hoogte, en schrijf je in voor de nieuwsbrief. Je mailadres is in veilige handen bij ons, we doen er verder niets mee.

Snel naar

  • Contact
  • Colofon
  • Vrijwaring
  • Copyright
  • Doneer
  • Nieuwsbrief
  • Over deze site
  • FAQ

Copyright © 2025