Actiz
Actiz is een organisatie van en voor zorgondernemers, die actief zijn in de zorg van verpleeg- en verzorgingshuizen, thuiszorg, kraamzorg en jeugdgezondheidszorg. Actiz heeft zo`n 400 leden.
Advance care planning
Advance care planning is een proces, géén eenmalig gesprek. Advance care planning verwijst naar een proces waarbij zorgverleners door regelmatige gesprekken te voeren met patiënten de wensen, behoeften en verwachtingen van de patiënten over de toekomst (en de rol van de zorgverlening daarin) in kaart brengen, met het doel in de zorgverlening ook tegemoet te kunnen komen aan die wensen, behoeften en verwachtingen. Ook wel ‘vroegtijdige zorgplanning’ of ‘proactieve zorg planning’ genoemd.
Afdeling palliatieve zorg
Een afdeling in of bij een verpleeg-, verzorgings- of ziekenhuis waar patiënten/bewoners verblijven die ongeneeslijk ziek zijn. Aan een afdeling of unit palliatieve zorg is veelal een speciaal multidisciplinair team hulpverleners gekoppeld. Er zijn hoofdzakelijk eenpersoonskamers. Bewoners kunnen hun kamer naar eigen smaak inrichten. Bezoekers zijn niet gebonden aan bezoekuren.
Agora
De landelijke organisatie Agora wil eindigheid een plek geven in het leven van mensen en bijdragen aan een betere kwaliteit van leven tot het einde.
Anticiperende rouw
Een vorm van rouw die plaatsvindt vóórdat een dierbare is overleden. Je rouwt dan alvast over het verlies dat – veelal op korte termijn – zal gaan plaatsvinden.
Associatie Hospicezorg Nederland
De Associatie Hospicezorg Nederland is een koepelorganisatie van hospices. Eerder heette de Associatie ‘Associatie voor zelfstandige high-care hospices’. Bij de oprichting in 2000 waren er zes van dergelijke hospices: Kuria in Amsterdam, de Johannes Hospitia in Wilnis en Vleuten, Rozenheuvel in Rozendaal, Calando in Dirksland en Sofia-Core in Ochten. Inmiddels zijn meer dan 20 hospices bij de AHzN aangesloten.
Bijna-thuis-huis
Hospice-vorm die gebaseerd is op vrijwilligerswerk. De vrijwilligers bieden met het bijna-thuis-huis een alternatief voor de thuissituatie. Het aantal bedden is meestal beperkt tot drie of vier. De medische en verpleegkundige zorg is in handen van de huisarts en de thuiszorg. Er zijn in Nederland enkele tientallen bijna-thuis-huizen. De eerste is opgericht in het midden van de jaren `80 van de vorige eeuw. Vele zijn aangesloten bij de Vereniging Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg.
Café Doodgewoon
In tal van steden in Nederland worden `Café Doodgewoon-avonden` gehouden. Op deze avonden kunnen mensen die ongeneeslijk ziek zijn, hun partner of andere familieleden, maar ook de (professionele) hulpverleners elkaar ontmoeten. Meestal is er een lezing over een bepaald thema, maar verder is er vooral ruimte voor ongedwongen, informele contacten.
Er zijn onder meer Café Doodgewoon-avonden (geweest) in de volgende steden: Alkmaar, Almelo (’t Noabershoes), Amersfoort (Café Rouwkost, Oude Viltfabriek) Appingedam (`t Kerkje Nicolaas), Delfzijl, Den Burg, Den Helder, Dokkum (in de Waadwente), Drachten (Restaurant Warrenhoven), Groningen, Hardenberg, Harlingen (Het Vierkant), Heerenveen (Grand Café De Heerenkamer), Hoorn, Leeuwarden (De Taveerne in De Hofwijck), Schalkhaar (Brasserie De Lindeboom), Sneek (De kajuit in het Bonifatiushuis), Stadskanaal (De Spont), Utrecht (Café Pal voor Elkaar), Veendam (verpleeghuis Meander) en Winschoten (verpleeghuis Oldwolde).
Complementaire zorg
Zorg die gericht is op het bevorderen van het welbevinden van de patiënt. Denk aan massage, het gebruik van geurende oliën of een voetenbad. Vaak ter aanvulling (vandaar ‘complementair’) op de reguliere zorg van verpleegkundigen en artsen.
Consultatieteam palliatieve zorg
Consultatieteams palliatieve zorg zijn opgericht om hulpverleners te ondersteunen in de begeleiding van terminale patiënten. Artsen en verpleegkundigen kunnen contact opnemen met het team – meestal via een speciaal telefoonnummer – als zich een probleem voordoet in de behandeling en begeleiding van een terminale patiënt en zijn naasten. Het gros van de teams kent eenzelfde werkwijze. Ze nemen de zorg voor de patiënt niet over, maar adviseren de hulpverlener.
Consultatieteams zijn multidisciplinair samengesteld. Specialistische verpleegkundigen en artsen maken er deel van uit. Het team wordt veelal aangevuld met tal van andere disciplines, zoals bij voorbeeld een pijnarts, geestelijk verzorger of psycholoog. De doelgroepen van deze teams variëren enorm. Het ene team richt zich uitsluitend op de behandelaars van een bepaald ziekenhuis, het andere is er voor alle hulpverleners in een bepaalde regio. Ook zijn er grote verschillen in de achtergronden van de teams.
Coöperatie Palliatieve Zorg Nederland
Samenwerkingsverband van landelijke koepelorganisaties op gebied van palliatieve zorg, waaronder IKNL, Fibula en Stichting PaTz. Opgericht in 2018.
CQ-index
Met de CQ-index (Consumer Quality Index) wordt de kwaliteit van zorg vanuit patiëntenperspectief in kaart gebracht. De CQ-index is een gestandaardiseerde systematiek voor het meten van ervaringen van patiënten en consumenten met de zorg en de zorgverzekeraar. De systematiek bestaat uit een aantal vragenlijsten met bijbehorende richtlijnen voor dataverzameling, data-analyse en het rapporteren van de resultaten. De vragenlijsten geven uiteindelijk inzicht in twee zaken: wat patiënten belangrijk vinden én wat hun ervaringen zijn met de zorg.
Derdelijnszorg
Zorg van academische ziekenhuizen. Daarvan zijn er acht: in Amsterdam (2x), Rotterdam, Utrecht, Maastricht, Groningen, Nijmegen en Leiden.
Diagnostiek
Diagnostiek is het identificeren of benoemen van een (chronische) ziekte of een verhoogd risico daarop op basis van optredende symptomen. Dit is mogelijk door bv lichamelijk onderzoek, bloedonderzoek of het inzetten van onderzoekmiddelen als een scan.
Donor
Iemand die bloed (bloeddonor), sperma voor kunstmatige inseminatie (spermadonor) of organen afstaat (beenmergdonor, nierdonor, hartdonor) voor transplantatie.
EAPC
Afkorting van de European Association for Palliative Care. De EAPC is een Europese koepelorganisatie voor instellingen en organisaties op het gebied van palliatieve zorg. De EAPC is in 1988 in Italië opgericht. Bijna alle landen van de Europese Gemeenschap kennen een landelijke federatie of een landelijk netwerk op het gebied van palliatieve zorg. Deze federaties of netwerken vormen de leden van het EAPC. Behalve uit de EG-landen zijn ook netwerken uit Kroatië, Finland en Litouwen bij de EAPC aangesloten. De EAPC houdt tweejaarlijks een congres. Het is één keer in Nederland georganiseerd, in 2003 (Den Haag).
Eerstelijnszorg
Zorg van professionals waar je zonder verwijzing naar toe kunt gaan, zoals de huisarts, een wijkverpleegkundige, een tandarts of een fysiotherapeut. Zie ook tweedelijnszorg en derdelijnszorg.
Euthanasie
Actieve levensbeëindiging door een arts, op verzoek van een patiënt. In juridisch jargon: ‘Opzettelijk levensbeëindigend handelen door een andere dan de betrokkene, op diens verzoek’. Is in Nederland wettelijk toegestaan (sinds 2002) als een arts zich aan de volgende zorgvuldigheidseisen houdt: er was sprake van een vrijwillig, weloverwogen en duurzaam verzoek, er was sprake van uitzichtloos en ondraaglijk lijden van de patiënt (naar heersend medisch inzicht), de arts heeft ten minste één andere, onafhankelijke arts geraadpleegd en de levensbeëindiging is medisch zorgvuldig uitgevoerd.
Expertisecentrum Palliatieve Zorg
Iedere bundeling van academisch ziekenhuis met een universiteit, kent een Expertisecentrum Palliatieve Zorg. Afdelingen van het ziekenhuis of de universiteit die onderzoek doen naar palliatieve zorgverlening, werken in dat Expertisecentrum samen.
Fibula
Stichting Fibula is de koepelorganisatie van de regionale netwerken palliatieve zorg.