Voor een opname in een hospice is de medewerking van een dokter nodig. Deze arts (een huisarts of medisch-specialist bij voorbeeld) moet opschrijven dat de zieke een levensverwachting heeft van maximaal drie maanden. Als dat gebeurt is, kan het hospice de zorg vergoed krijgen die tijdens het verblijf van de zieke geleverd wordt.
Is er plek vrij in het hospice, dan kan de opname vaak binnen 24 uur plaatsvinden. In een kennismakingsgesprek zal de zieke informatie krijgen over het reilen en zeilen in het hospice.
De meeste mensen die in een hospice gaan wonen, zullen daar ook overlijden. Dat is echter niet altijd het geval. Mensen kunnen ook tijdelijk opgenomen worden in het hospice, om goed ingesteld te worden op pijnmedicatie bij voorbeeld, of ter ontlasting van de mantelzorg. Dan gaan ze na korte tijd weer terug naar huis.
Hospices hebben soms een specifieke identiteit (christelijk of Joods bij voorbeeld), maar nemen altijd mensen van alle religies en gezindten op. Ook selecteren zij niet op levensovertuiging, huidskleur of culturele achtergrond.
Contra-indicaties
De aanwezigheid van psychiatrische stoornissen (persoonlijkheidsstoornissen bij voorbeeld) wordt veelal als contra-indicatie gezien voor een opname. De hospicevoorzieningen beschouwen zichzelf niet als ideaal voor deze groep patiënten. Datzelfde geldt voor mensen met dementie. Mensen met dementie hebben – vanwege het dwaalgedrag – vaak behoefte aan een zorginstelling die afgesloten kan worden. Dat is bij veel hospicevoorzieningen niet het geval. Ook verslavingsproblematiek kan voor sommige hospices reden zijn een opname te weigeren.
Een andere mogelijke contra-indicatie kan een euthanasiewens zijn. Tenminste: als het uitvoeren van de euthanasiewens het enige opnamedoel is. Daar werken hospices zelden aan mee. Dat wil niet zeggen dat er in hospices geen euthanasie wordt toegepast. Integendeel: in een meerderheid van de hospicevoorzieningen is dit mogelijk. Maar dan is het primaire doel van opname niet euthanasie geweest, maar het verlenen van zorg. Als onderdeel daarvan kan euthanasie aan de orde komen.
Tot slot kan leeftijd een rol spelen bij de opname. In de meeste hospices hanteert men de grens van 18 jaar. Voor kinderen zijn speciale hospices, voor jongeren is er slechts één (Xenia, in Leiden).